สำนักจุฬาราชมนตรี โดยมูลนิธิคนช่วยคน มูลนิธิซากาตและการกุศล คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และสำนักงานคณะกรรมกรรมการสุขภาพแห่งชาติ จัดเวทีถอดบทเรียนการจัดการภัยพิบัติ กรณีน้ำท่วมใหญ่จังหวัดนราธิวาสในช่วงปลายเดือนธันวาคม 2566 โดยจัดขึ้นที่ห้องประชุมศรีวังสา คณะรัฐศาสตร์ มอ.ปัตตานี วันที่ 25 มกราคม ที่ผ่านมา

โดยมีประเด็นสำคัญจากการสรุปบทเรียนของ 32 เครือข่าย ที่เข้าร่วมในเวทีดังกล่าว ได้แก่ 6 ต.

ก้าวต่อไปรับมือภัยพิบัติจังหวัดชายแดนใต้ ด้วย 6 ต.

1. “ตระหนักรู้” การสร้างความตระหนักรู้ การทำให้ประชาชนเข้าใจและรับรู้ถึงความเสี่ยงและวิธีการป้องกันในสถานการณ์ที่เป็นไปได้ การจัดกิจกรรมการฝึกอบรมและการแนะนำข้อมูลสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการแก้ปัญหาร่วมกันเฉพาะหน้า

2. “เตรียมชุมชน” การจัดทำแผนชุมชนที่มีแนวทางในเรื่องการจัดการภัยพิบัติและระบบป้องกันภัย จัดให้มีกองทุนส่งเสริม เตรียมความพร้อมป้องกันบรรเทาฯ จุดประสานงานกลางของชุมชน ที่มีระบบข้อมูล แผนที่ความเสี่ยง แผนผัง สัญญานเตือนภัย ฯลฯ รวมถึงการระดมทรัพยากรภายในและภายนอกในการจัดการปัญหาได้

3. “ตั้งเครือข่าย” การจัดตั้งเครือข่ายการจัดการภัยพิบัติภาคประชาสังคม ที่สามารถทำงานร่วมกับหน่วยงานภาครัฐในระดับจังหวัดการระดมความช่วยเหลือให้กับพื้นที่ประสบเหตุได้อย่างรวดเร็ว ส่งเสริมให้เกิดกลุ่มจิตอาสา ที่มีทักษะและความรู้เบื้องต้นในการจัดการภัยพิบัติ การจัดการอพยพ การจัดการกลุ่มเปราะบาง ในระดับชุมชน และสนับสนุนอุปกรณ์อย่างง่ายให้มีในชุมชน

4. “เตือนภัย” การมีระบบแจ้งเตือนที่ได้รับการยอมรับจากชุมชน ถูกต้อง รวดเร็วและมีประสิทธิภาพสามารถช่วยลดความเสี่ยงและเพิ่มเวลาในการเตรียมความพร้อม วางระบบช่วยเหลือ รวมถึงการใช้เทคโนโลยีทางการสื่อสารที่ง่ายเช่น ไลน์กลุ่มของผู้นำชุมชน สามารถช่วยประสานงานและส่งเสริมความร่วมมือในชุมชน

5. “ต้องปลอดภัย” การจัดหาจุดปลอดภัย ที่พักพิง จุดปลอดภัยที่เพียงพอสำหรับการอพยพและการรวมพลของประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ โดยมีการจัดเตรียมสถานที่ไว้ให้มีความพร้อมในช่วงน้ำหลาก

6.“ตอบโต้ภัยพิบัติ” สร้างระบบ บัญชาการเหตุการณ์ที่มีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนในระดับชุมชน เช่น ท้องถิ่น ท้องที่ และกลุ่มอาสา เพื่อจัดการปัญหาตั้งแต่ ช่วงก่อนเกิดเหตุ (กรณีที่สามารถรับรู้ได้ล่วงหน้า) ระหว่างเกิดเหตุ และหลังเกิดเหตุ โดยหน่วยงานระดับท้องถิ่นจะต้องมีการลงทุนในการจัดหาเครื่องมือที่จำเป็น เช่น เรือยนต์ ชูชีพ เพื่อใช้ในการสนับสนุนการจัดการเหตุการณ์